Đó là vào tháng 12 năm 2010 khi lần đầu tiên tôi đọc whitepaper của Bitcoin, trong khi về thăm bố mẹ tôi vào dịp lễ.
Khi chúng ta kết thúc thập kỷ, đây là những suy nghĩ nhanh chóng của tôi về cách mọi thứ đã tiến triển.
1. Bitcoin đã không thất bại (như nhiều người dự đoán)
Thật dễ để quên, nhưng trong suốt phần lớn thập kỷ, đó là một câu hỏi thường được tranh luận về việc liệu Bitcoin có còn tồn tại hay không. Có thể một lỗ hổng sẽ được tìm thấy trong giao thức, có thể nó sẽ bị đặt ngoài vòng pháp luật hoặc có thể tất cả sẽ biến thành zero vì nó không có giá trị nội tại (tất nhiên, chúng ta cũng đã chỉ ra rằng đồng đô la không được hỗ trợ bởi bất cứ điều gì khác).
Đã có hơn 379 bài báo được viết, tuyên bố sớm về sự kết thúc của Bitcoin. Bitcoin không chỉ tồn tại mà còn phát triển mạnh, trở thành tài sản có hiệu suất đầu tư hàng đầu của thập kỷ. Những người không tán thành đã được chứng minh là sai và chúng ta cũng đã học được một bài học quan trọng về bản chất con người:
Hầu hết các đột phá lớn là những ý tưởng trái ngược mà mọi người gạt bỏ và chế giễu khi bắt đầu.
2. Coinbase đã không thất bại (như nhiều người dự đoán)
Khi tôi nghĩ về việc bắt đầu Coinbase, một vài người nói với tôi rằng tôi thật điên rồ khi thử tạo một ví tiền điện tử lưu ký và trao đổi. Các tin tặc giỏi nhất trên thế giới đã cố gắng đột nhập vào các sàn giao dịch tiền điện tử và MtGox cùng với nhiều người khác đã phải chịu những sự xâm phạm này. Thông qua sự kết hợp giữa may mắn và kỹ năng, Coinbase đã xoay sở để vượt qua hàng loạt các cuộc tấn công và tạo ra nhiều phương pháp lưu trữ khóa mới được cải thiện dần qua mỗi năm. Chúng tôi đã làm cho tiền điện tử dễ sử dụng hơn trong quy trình và giới thiệu nó đến hàng chục triệu người mới cùng với công nghệ mới này. Điều này cho phép chúng tôi xây dựng một công ty với 800 nhân viên, vượt qua những thăng trầm của thị trường tiền điện tử và tiếp tục đầu tư vào các sản phẩm mới giúp hệ sinh thái phát triển hơn. Đối với những người muốn lưu trữ khóa riêng tư của mình, chúng tôi đã ra mắt Coinbase Wallet dưới dạng ví không giam giữ, chúng tôi vẫn tiếp tục tập trung vào sự tin tưởng và dễ sử dụng.
3. Phe phái và nội chiến
Đối với một ngành công nghiệp mới nổi, sẽ có rất nhiều sự thay đổi khi thay đổi các giao thức hay có các đồng tiền mới được đưa ra. Nhiều nhóm trở nên cực đoan hóa, và tách ra khỏi buồng tiếng vang của riêng họ. Tôi tin rằng chính điều này làm cho tiền điện tử có sức sống hơn so với các cuộc tranh luận công nghệ khác mà tôi đã từng thấy như emacs vs vim, iOS vs Android, v.v. Một khi mọi người sở hữu một đồng tiền cụ thể, họ sẽ có xung đột về lợi ích và cảm xúc vốn có với nó. Chúng ta ngừng cố gắng tìm kiếm sự thật, và bắt đầu nói về cuốn sách của riêng mình. Mặt tích cực chính là việc cạnh tranh đã thúc đẩy rất nhiều sự đổi mới hơn so với việc độc quyền hoặc độc quyền một đồng tiền. Cuộc đua vẫn còn rất nhiều điều đáng để xem và tôi hy vọng tiền điện tử cuối cùng sẽ tìm thấy sự hợp nhất, đi theo con đường tương tự với các ngành công nghiệp khác.
4. Bong bóng (và sự cố)
Ngành công nghiệp tiền điện tử đã trải qua năm lần bong bóng, sau mỗi lần xảy ra sự cố (nó giải quyết ở điểm giá cao hơn mức thấp trước đó nó đã lập ra) tiền điện tử vẫn tiếp tục phát triển trong một kênh đi lên, nhưng đó là một chuyến đi rất gập ghềnh. Điều này có nghĩa là sẽ có rất nhiều những cuộc thảo luận và sự chú ý của truyền thông quay quanh vấn đề về giá cả, các giao dịch đôi khi được gắn với mác cờ bạc. Đồng thời, các nhà đầu tư khi thực hiện trung bình giá trong dài hạn đã cho thấy một lợi nhuận đáng kinh ngạc. Bitcoin là tài sản có hiệu suất cao nhất trong thập kỷ vừa qua, đánh bại cả những con kỳ lân hàng đầu trên thế giới.
5. Các ứng dụng mất nhiều thời gian hơn chúng ta nghĩ
Khi lần đầu tiên đọc về Bitcoin, tôi đã hình dung ra nó sẽ không mất quá năm năm trước khi chúng ta bắt đầu thấy tiện ích trong thế giới thực cất cánh (sau giai đoạn đầu tư/đầu cơ ban đầu). Dapps không mấy được sử dụng, với ngoại lệ nhỏ như Crypto Kitties, cho đến tận năm ngoái Defi mới bắt đầu thực sự phát triển. Điều này chủ yếu là do các vấn đề về khả năng mở rộng, tính không ổn định, giới hạn ngôn ngữ kịch bản của chuỗi khối và các vấn đề về khả năng sử dụng với các sản phẩm tiêu dùng. Defi dường như là một trường hợp sử dụng tốt nhất trên thị trường, ngay cả với những blockchain có quy mô hạn chế, bởi vì việc vay và cho vay đòi hỏi thông lượng giao dịch thấp hơn so với trò chơi hoặc mạng xã hội. Về mặt chấp nhận của người bán, Coinbase đã đầu tư rất lớn tại điểm này, cùng với BitPay, Overstock.com, Dell, Expedia, Microsoft, Reddit và Wikipedia. Nhưng khối lượng thực tế bắt đầu nhỏ hơn nhiều so với tưởng tượng (mặc dù nó vẫn tiếp tục tăng trưởng đều đặn mỗi năm). Điều này có nghĩa là giao dịch và đầu cơ là trường hợp sử dụng chủ yếu cho tiền điện tử trong thập kỷ qua và giai đoạn tiện ích sẽ phải mất nhiều thời gian hơn dự kiến.
6. ICOs
Chúng ta đã thấy có bao nhiêu nhu cầu tiềm ẩn đối với các công ty khởi nghiệp kiếm tiền từ các nhà đầu tư không có giấy phép khi sự bùng nổ của ICO bắt đầu. Tất cả các hồ sơ tài trợ từ đám đông trước đây đã bị xóa sạch, và cho đến bây giờ 8 trong số 10 dự án gây quỹ cộng đồng lớn nhất mọi thời đại đều liên quan đến tiền điện tử. Xu hướng ICO đã thu hút được sự chú ý và nó đã bị chú ý từ SEC, người mà chắc chắn sẽ bắt đầu thực hiện các hành động thực thi trong không gian. Nhiều cuộc tranh luận đã nổ ra về việc tranh luận đâu là mã thông báo tiền điện tử và đâu là mã chứng khoán. Các tổ chức như CryptoRating ra đời, với sự tham gia của nó, thị trường bắt đầu cung cấp sự rõ ràng cho những nhà đầu tư. Cuối cùng, như thường lệ xảy ra với các công ty khởi nghiệp khi huy động được quá nhiều tiền, nó thực sự có thể gây hại cho công ty. Nhiều dự án ICO đã thất bại trong việc vận chuyển các sản phẩm trong thế giới thực khi đang ngồi trên đống tiền mặt khổng lồ (một số trong số chúng bắt đầu giống với các công ty đầu tư theo thời gian, thay vì các công ty sản phẩm thực).
7. Việc trao đổi chiếm hầu hết giá trị
Có lẽ ngoại trừ các giao thức, mô hình kinh doanh tốt nhất trong thập kỷ qua liên quan đến tiền điện tử là các sàn giao dịch và môi giới bán xẻng trong cơn sốt vàng mới này. Một số công ty khai thác tiền điện tử có kết quả tốt, nhưng sự biến động của giá tiền điện tử khiến họ rất khó tồn tại trước những ý tưởng bất chợt của thị trường. Một số lượng lớn các nhóm và công ty khởi nghiệp chất lượng cao đã tham gia vào không gian trong vài năm qua, có rất nhiều tiền đầu tư mạo hiểm vẫn đang chảy vào các công ty khởi nghiệp tiền điện tử (quỹ nhỏ của chúng tôi, Coinbase Ventures, đã đầu tư vào 60 công ty khởi nghiệp tiền điện tử trong thời gian vài năm qua).
8. Stablecoin
Một trong những thách thức để mọi người chấp nhận tiền điện tử (ngoài khả năng mở rộng và khả năng sử dụng) là sự biến động. Mặc dù sự biến động là tuyệt vời cho các nhà đầu tư/nhà đầu cơ, nhưng nó không tuyệt vời cho những người muốn sử dụng nó như một phương tiện trao đổi. Biến động bitcoin có xu hướng giảm theo thời gian, đó là một xu hướng dài hạn, nhưng hiện tại mọi người muốn tiền điện tử ổn định hơn. Stablecoin đã chứng kiến rất nhiều sự chấp nhận trong vài năm qua. Một phần, điều này cho phép blockchain bitcoin không phải là đồng tiền phổ biến hơn giữa các ngân hàng và chính phủ. Để tìm lối thoát, tất cả mọi người từ JPMorgan đến Trung Quốc tuyên bố nỗ lực ra mắt stablecoin. Nó cho phép các stablecoin đáng ngờ như Tether cung cấp các cặp giao dịch trên các sàn giao dịch mà không cần đường ray fiat, và các stablecoin được hỗ trợ bằng tiền điện tử như Dai dần dần thấy sự chấp nhận từ cộng đồng. Libra của Facebook đã gây ra sự chú ý cho mọi người ở DC, nhưng với việc Trung Quốc tăng gấp đôi nỗ lực số hóa đồng nhân dân tệ và đầu tư vào công nghệ blockchain, Mỹ đã bị bắt kip và họ đang cố gắng đưa ra các cách tiếp cận riêng để số hóa đồng đô la của mình.
9. Các tổ chức
Crypto bắt đầu với hoạt động bán lẻ hoàn toàn giữa những người có chung sở thích và những người chấp nhận sớm, nhưng đến cuối thập kỷ này, có một xu hướng rõ ràng là các tổ chức bắt đầu tham gia. Không nhất thiết là các tổ chức truyền thống lớn, mặc dù tất cả họ dường như có các nhóm đang khám phá nó, với hàng trăm các tổ chức tiền điện tử nhỏ hơn. Một vài trăm quỹ tiền điện tử đã được tạo ra (sự thật thú vị: ba công ty lớn là Paradigm, Polychain và A16Z Crypto, đều được thành lập bởi cựu nhân viên Coinbase hoặc thành viên hội đồng quản trị). Chúng ta cũng đã thấy hàng trăm khách hàng tổ chức trên Coinbase Custody, đã tăng từ $ 0 lên $ 7B AUM (assets under management) trong 18 tháng qua, làm cho nó trở thành người quản lý tiền điện tử lớn nhất trên thế giới cho các tổ chức.
10. Quy định
Thập kỷ vừa qua tiền điện tử hoàn toàn không bị kiểm soát. Coinbase là (theo như tôi biết), công ty tiền điện tử đầu tiên thực sự nghiêm túc thực hiện quy định bởi vì chúng tôi cảm thấy nó sẽ gia tăng việc áp dụng lâu dài cho chính chúng tôi. Bắt đầu từ năm 2013, từ việc xin giấy phép chuyển tiền ở Mỹ. Từ đó, chúng tôi có giấy phép eMoney ở châu âu, Bitlicense ở NY, đăng ký làm MSB với FinCEN và bắt đầu theo đuổi giấy phép bổ sung với các cơ quan khác. Chúng tôi tương tác với nhiều cơ quan quản lý, trên toàn thế giới.
Vào cuối thập kỷ này, tôi có thể tự tin nói rằng tiền điện tử là một ngành được quy định (ít nhất là ở các nước thế giới thứ 1), mặc dù nó sẽ tiếp tục phát triển nhanh chóng. Trong thập kỷ vừa qua, đã có một câu hỏi mở lớn về việc liệu tiền điện tử có được quy định như một loại tiền tệ, hàng hóa, bảo mật, tài sản hay một thứ gì khác không. Như nhiều thời điểm khác nhau, IRS, SEC, CFTC, NYDFS, FinCEN và những người khác đều đưa ra hướng dẫn (và điều này chỉ ở Hoa Kỳ). Các nhà quản lý ở Singapore, Thụy Sĩ và Caymans đều trở nên tinh vi hơn khi nói về tiền điện tử, họ bắt đầu thu hút các công ty khởi nghiệp kết hợp ở trong đó.
Thực tế, không có một giải pháp nào cho việc tiền điện tử sẽ được quy định như thế nào, bởi vì có quá nhiều loại tiền điện tử khác nhau. Tại một số điểm, mọi người nhận ra chúng ta đang tái tạo lại gần như mọi phần của hệ thống tài chính hiện có và điều này đòi hỏi nhiều cơ quan và cấp quản lý khác nhau. Đồng thời, các khía cạnh phi tập trung hơn của tiền điện tử đã tiếp tục phát triển nhanh chóng, với ví không giam giữ, DEXes, Defi và dapps đều thấy ở mức độ sử dụng tăng dần. Mặc dù trao đổi với qua đường ray fiat và ví tiền lưu ký có thể sẽ được quy định tương tự như một hệ thống tài chính truyền thống, các khía cạnh phi tập trung hơn của tiền điện tử có thể sẽ yêu cầu một khung pháp lý hoàn toàn mới.
—
Nhìn chung, ngành công nghiệp tiền điện tử là một địa ngục trong thập kỷ qua. Có một số thăng trầm, và đó là một ngành rất biến động để sự quản lý có thể thông qua. Tôi thực sự tự hào rằng Coinbase đã duy trì sức mạnh tài chính của mình trong giai đoạn này, tăng lên hơn 800 nhân viên và đã giúp xây dựng cơ sở hạ tầng cho phép ngành công nghiệp tiếp tục phát triển. Chúng tôi sẽ tiếp tục tập trung vào sự tin tưởng và dễ sử dụng với tất cả các sản phẩm của mình, tin rằng điều này sẽ giúp mang lại 100 triệu người tiếp theo và sau đó là 1B người dùng cho tiền điện tử. Chúng tôi không thể làm điều đó nếu không có sự giúp đỡ của các nhân viên, hội đồng quản trị và các nhà đầu tư đáng kinh ngạc, những người đã dành hết tâm huyết để biến nó thành hiện thực.
Coinbase | Nguồn
Dũng Bùi | Biên tập
Về bản thân mình
Là người tin tưởng rằng công nghệ Blockchain & Cryptocurrency sẽ thay đổi cách chúng ta kết nối và trao đổi các giá trị với nhau. Những chia sẻ về tiền điện tử của mình được cập nhật thường xuyên ở trên Coin98 Finance, Medium, Steemit. Hãy theo dõi mình để có thể đón đọc những bài viết mới nhất nhé.